VEREFFENING

‘Afwikkeling van een erfenis met schulden erin.’

Als een of meerdere erfgenamen een erfenis beneficiair aanvaarden, dan moet de erfenis volgens de wettelijke richtlijnen vereffend worden. Deze richtlijnen lijken een beetje op de regels voor het afwikkelen van een faillissement. In veel gevallen brengt zo’n procedure dan ook extra kosten met zich mee.

Bij een beneficiaire aanvaarding van een erfenis gaan de schuldeisers voor op de erfgenamen. De erfenis wordt dus eerst gebruikt om alle schulden te voldoen, mocht er daarna nog een (deel van de) erfenis overblijven dan kunnen de erfgenamen dat onderling verdelen naar rato van hun erfdelen.

Erfgenamen zijn bij een beneficiaire aanvaarding van een erfenis niet met hun privévermogen aansprakelijk voor de schulden van de overledene. Dat verandert echter als er fouten worden gemaakt in de vereffening. Het is daarom aan te raden om een notaris of advocaat in te schakelen om u te helpen bij de vereffening. Ook is het goed u te beseffen dat u een beneficiair aanvaarde erfenis niet meer kunt verwerpen. Kosten die u maakt voor het vereffenen (bijv. voor het inschakelen van adviseurs) en die niet uit de erfenis voldaan kunnen worden, komen wel voor uw rekening.

Vereffenaar(s)

Wanneer een erfenis beneficiair is aanvaard, worden alle erfgenamen samen de vereffenaars. Er is dan sprake van een lichte vereffening. Het kan ook voorkomen dat de rechter een vereffenaar aanwijst. Dat geldt dan als een zware vereffening, waarbij meer formaliteiten komen kijken dan bij een lichte vereffening. De rechter kan besluiten een vereffenaar aan te wijzen als er bijvoorbeeld geen erfgenamen bekend zijn, als de erfgenamen de erfenis onbeheerd laten, als de erfenis al verdeeld is zonder dat alle schulden eerst zijn voldaan of wanneer de belangen van een schuldeiser ernstig worden geschaad door een erfgenaam of executeur.

In bepaalde gevallen kan de verplichting tot vereffenen komen te vervallen:

• Als er een executeur is die overzicht heeft over het totale saldo van de erfenis en aan kan tonen dat dit (ruim) voldoende is om alle eventuele schulden en legaten te voldoen.
• Als er een wettelijke vertegenwoordiger van een (minderjarige) erfgenaam is die aan kan tonen dat het saldo van de erfenis ruim voldoende is om alle eventuele schulden en legaten te voldoen. Hiervoor dient de wettelijke vertegenwoordiger een verzoek in bij de kantonrechter.
• Als er sprake is van de wettelijke verdeling en de partner (langstlevende) de erfenis niet beneficiair heeft aanvaard.

Als de erfgenamen de vereffenaars van een nalatenschap zijn, dan kunnen zij alleen gezamenlijk handelen. Dat betekent dat u niet in uw eentje beslissingen mag nemen of zaken mag afhandelen zonder dit te overleggen met uw mede-vereffenaars. Er zijn uiteraard uitzonderingen op deze regel. Daden van gewoon onderhoud, acties ter behoud van goederen uit de nalatenschap en acties die geen uitstel kunnen hebben mag u zelfstandig en zonder overleg uitvoeren als dat noodzakelijk is

Hoe gaat vereffenen in zijn werk?

Het vereffenen van een erfenis brengt over het algemeen de volgende taken met zich mee:

• Een boedelbeschrijving maken (een overzicht van alle bezittingen en schulden van de overledene).
• De boedelbeschrijving ter inzage bij een boedelnotaris of de rechtbank leggen. Van deze verplichting kunnen de vereffenaars een ontheffing aanvragen bij de kantonrechter. Die zal hier op basis van de totale erfenis en het eventuele belang van derden over oordelen.
• Een negatieve erfenis (wanneer de schulden hoger zijn dan de totale waarde van de bezittingen) direct melden bij de kantonrechter. De kantonrechter kan in dat geval instructies geven over het verder afwikkelen van de erfenis, bijvoorbeeld over het plaatsen van een oproep aan schuldeisers en het maken van een verdeling van de erfenis over de schuldeisers.
• Bekende schuldeisers per brief op de hoogte stellen van het overlijden van de schuldenaar en hen verzoeken de totale schuld kenbaar te maken. Wanneer het adres van een schuldeiser onbekend is, dan moet u dat ook direct melden aan de kantonrechter.
• Het opvolgen van evt. overige instructies van de kantonrechter.
  Verdelen van de erfenis over de schuldeisers, indien nodig door verkoop van goederen uit de erfenis.